คุยกับวิริยะ ก้องศิริวงศ์ กับแนวทางการเรียนวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญแบบออนไลน์ในช่วงโควิด-19 (กลุ่ม ศ.ดร.สมคิด, ผศ.ดร.นพดล)
1️⃣ คำถาม (1) : อาจารย์ผู้บรรยาย / คะแนนสอบ และเนื้อหาวิชา
(1.1) อาจารย์ผู้บรรยายคืออาจารย์ท่านใดบ้าง และคะแนนที่สอบได้
วิริยะ : “อาจารย์ผู้บรรยายในปีการศึกษา 2562 เป็น ท่าน ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย์ และ ผศ.ดร.นพดล เดชมบูรณ์รัตน์ แต่ปีการศึกษา 2563 นี้เปลี่ยนเป็น ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย์ ผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล และอาจารย์ ดร.นัษฐิกา ศรีพงษ์กุล”
“ในส่วนของคะแนนสอบในปีที่แล้วแบ่งเป็นมิดเทอม 28 จาก 30 คะแนน และ ไฟนอล 66 จาก 70 คะแนน รวม 94 จาก 100 คะแนนครับ”
“เนื้อหาวิชาก็ตามชื่อครับคือกฎหมายรัฐธรรมนูญ ซึ่งใช้พื้นฐานมาจากกฎหมายมหาชนเบื้องต้นมาต่อยอด โดยหลัก ๆ แล้วจะเรียนตั้งแต่อำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ ประวัติศาสตร์ความเป็นมาของรัฐธรรมนูญ หลักความเป็นกฎหมายสูงสุดของรัฐธรรมนูญและความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ และองค์กรตามรัฐธรรมนูญครับ”
(1.2) ตอนที่เรียนคิดว่าเนื้อหาวิชานี้เป็นอย่างไรบ้าง และความรู้สึกก่อนและหลังเรียนต่างกันอย่างไร
วิริยะ : “ตอนเรียนคิดว่าวิชานี้น่าจะเป็นวิชาหนึ่งที่สำคัญในการเข้าใจโครงสร้างของรัฐและองค์กรของรัฐ รวมถึงความยึดโยงระหว่างอำนาจอธิปไตยกับประชาชน และการถ่วงดุลอำนาจขององค์กรผู้ใช้อำนาจรัฐต่าง ๆ และเป็นตัวแปรสำคัญทางการเมืองอีกด้วย”
“ความรู้ส่วนตัวเองก่อนเรียน มีความสนใจในวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว เนื่องจากชื่นชอบและเคยได้อ่านหนังสือของอาจารย์ผู้บรรยายกฎหมายรัฐธรรมนูญหลายคน เช่น อาจารย์วรเจตน์ ภาคีรัตน์ อาจารย์วิษณุ วรัญญู อาจารย์ปิยบุตร แสงกนกกุล อาจารย์วิษณุ เครืองาม และอาจารยร์บวรศักดิ์ อุวรรณโณ”
“หลังจากศึกษาวิชานี้ทำให้ได้เข้าใจกลไกในทางปฏิบัติมากขึ้น และเข้าใจเหตุผลทางปรัชญาเบื้องหลังของหลักการต่าง ๆ ในทางรัฐธรรมนูญว่าทำไมถึงมีหลักการเช่นนั้น รวมถึงได้เข้าใจถึงประวัติศาสตร์และความเป็นมาของรัฐธรรมนูญฉบับต่าง ๆ และเข้าใจได้ว่ารัฐธรรมนูญเป็นเรื่องของประชาชนทุกคนไม่ใช่เพียงเรื่องของนักการเมืองหรือนักกฎหมายเท่านั้น และมีโอกาสได้นำความรู้ในวิชานี้ได้เรียนไปพูดในที่สาธารณะบ้างครับ”
?????
2️⃣ คำถาม (2) : เทคนิคในการเรียนและหนังสือแนะนำ
2.1 ใช้เทคนิคอย่างไรในการเรียนและการทำความเข้าใจเนื้อหาวิชา
วิริยะ : “การเรียนกฎหมายรัฐธรรมนูญนั้น เป็นวิชาที่เรารู้กันว่าต่อยอดมาจากวิชากฎหมายมหาชนเบื้องต้น เหมือนตอนเราเรียนวิชาหนี้ หรือสัญญาทางพาณิชย์ที่ต้องต่อยอดความรู้มาจากวิชานิติกรรมสัญญา ดังนั้น หลักการสำคัญเบื้องต้นในทางกฎหมายมหาชนเราต้องไม่ลืม เช่น หลักนิติรัฐ หลักนิติธรรม หลักประชาธิปไตย หลักคุ้มครองเสียงข้างน้อย หลักการถ่วงดุลแบ่งแยกอำนาจ เป็นต้น แต่ว่านอกจากวิชากฎหมายมหาชนเบื้องต้นแล้วนั้น เทคนิคสำคัญอย่างหนึ่งในการเรียนกฎหมายรัฐธรรมนูญคือการเข้าใจประวัติศาสตร์และการเมืองประกอบจะทำให้เข้าใจปรากฏการณ์ต่าง ๆ ทางรัฐธรรมนูญได้ดียิ่งขึ้น และทำให้เรียนสนุกยิ่งขึ้น”
2.2 หนังสือแนะนำสำหรับการศึกษากลุ่มนี้
วิริยะ : “สำหรับตอนที่ผมเรียนนั้นผมเน้นเข้าบรรยายเป็นหลัก และใช้เลคเชอร์กับชีทที่อาจารย์แจก แต่ก็มีหนังสืออ่านประกอบ ทั้งหมด 4 เล่ม ได้แก่ ได้แก่ หนังสือรัฐธรรมนูญ อาจารย์ปิยบุตร แสงกนกกุล หนังสือกฎหมายรัฐธรรมนูญ อาจารย์บุญศรี มีวงศ์อุโฆษ หนังสือกฎหมายมหาชนเบื้องต้น อาจารย์สมยศ เชื้อไทย และหนังสือทฤษฎีสิทธิขั้นพื้นฐาน อาจารย์ต่อพงษ์ กิตติยานุพงศ์ โดยเป็นการอ่านเสริมในหัวข้อที่อาจารย์บรรยายเพิ่มเติมจากชีท ไม่จำเป็นต้องอ่านหมดทั้งเล่ม ยกเว้นกฎหมายมหาชนเบื้องต้นของอาจารย์สมยศ ที่ควรอ่านให้จบ”
“แต่ปีการศึกษา2563 นี้ได้มีการเปลี่ยนอาจารย์ผู้บรรยาย จึงแนะนำหนังสือกฎหมายรัฐธรรมนูญ ของอาจารย์ปริญญา อ่านประกอบด้วยครับ”
?????
3️⃣ คำถาม (3) : การสัมมนา
3.1 วิชานี้มีการสัมมนาโดยอาจารย์ท่านใด และคิดว่าการสัมมนามีส่วนช่วยในการเรียนมากน้อยแค่ไหน
วิริยะ : “ในปีการศึกษาเซคชั่นที่ผมเรียนไม่มีการสัมมนาครับ และจากหลาย ๆ วิชาที่เคยเรียนมา ส่วนตัวคิดว่าการสัมมนาทำให้เราตกผลึกประเด็นในการเรียนได้ง่ายขึ้นกว่าการอ่านหนังสือเพียงอย่างเดียว ทำให้เราตอบคำตอบได้คมขึ้น และมีโอกาสเขียนคำตอบแล้วได้คะแนนที่สูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญครับ”
3.2 ได้เขียนการบ้านสัมมนาส่งไหม และคิดว่าจำเป็นมากน้อยแค่ไหน
วิริยะ : “ในส่วนของวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญผมไม่เคยเขียน เพราะว่าเซคชั่นของผมไม่มีการสัมมนา วิชาล่าสุดที่เขียนคือกฎหมายลักษณะหนี้ เซคชั่นอาจารย์จุณวิทย์ ซึ่งเป็นประโยชน์ตอนทำข้อสอบจริงมาก ๆ เพราได้ซ้อมมือและรู้เวลาในการเขียนและประเด็นที่น่าสนใจ ส่วนตัวจึงคิดว่าการสัมมนาสำคัญมากในการศึกษาวิชากฎหมายครับ”
?????
4️⃣ คำถาม (4) : การเรียนออนไลน์
4.1 อาจารย์ใช้รูปแบบใดในการสอนออนไลน์
วิริยะ : “ใช้ Cisco Webex ในการบรรยายครับ”
4.2 การเรียนในช่วงเรียนในห้องและเรียนออนไลน์ แตกต่างกันอย่างไรบ้าง และเรียนออนไลน์เจอปัญหาอะไรบ้าง แก้ปัญหาอย่างไร
วิริยะ : “แตกต่างครับ วิชารัฐธรรมนูญบรรยายเวลา 08.00 น. ซึ่งการเรียนออนไลน์อยู่ที่บ้านนั้น ค่อนข้างต้องใช้กำลังใจพอสมควรในการตื่นมาฟังบรรยายแบบสด ๆ เนื่องจากพอเรียนออนไลน์อยู่ที่บ้าน ค่อนข้างจะนอนดึกขึ้นทำให้ตื่นเช้าไม่ค่อยไหว สมาธิหลุดค่อนข้างง่าย การบรรยายในห้องที่อาจารย์สามารถบรรยายและถามคำถามต่าง ๆ ต่อหน้าได้ทำให้ตื่นตัวมากกว่า
การแก้ปัญหาคือ ถ้าคาบไหนเราไม่ได้เข้าฟังบรรยายสดจริง ๆ หรือฟังแล้วได้เนื้อหาไม่เต็มที่ ต้องตามเทปย้อนหลังให้ครบครับ ไม่อย่างนั้นอาจต่อไม่ติดในประเด็นต่อไป และบางส่วนของเนื้อหาที่สำคัญ อาจทำให้เราไม่เข้าเนื้อหาในส่วนอื่น ๆ เลย และจะมีปัญหาในการเตรียมตัวสอบครับ”
?????
5️⃣ คำถาม (5) : การเตรียมตัวสอบและฝากถึงรุ่นน้อง
5.1 ใช้เทคนิคอย่างไรบ้างในการเตรียมตัวสอบวิชานี้
วิริยะ : “ผมมี 4 อย่างครับ คือ หนึ่ง เข้าเรียนให้ครบ สอง ทบทวนเนื้อหา สาม สนใจเหตุการณ์บ้านเมือง และสี่ ฝึกตั้งคำถาม”
“ถ้าเป็นไปได้อยากให้เข้าฟังบรรยายสดนะครับ แต่ถ้าไม่ได้เข้าก็ต้องตามเทปให้ครบ เน้นที่ประเด็นที่อาจารย์สอนเป็นหลักก่อน และเนื่องจากเป็นการเรียนออนไลน์ การที่เราอ่านหนังสือเพิ่มเติมจะทำให้เวลาเราตอบ คำตอบของเราจะแตกต่างและโดดเด่นกว่าการอ่านชีทเพียงอย่างเดียว ทำให้อาจารย์ทราบได้ว่าเราอ่านหนังสือเพิ่มเติมนอกเหนือจากการบรรยาย ในส่วนของข้อที่ต้องอธิบายหรือวิเคราะห์ประเด็นจะได้ดีกว่าครับ”
5.2 ฝากถึงน้อง ๆ ปีหนึ่งที่กำลังเรียนวิชานี้
วิริยะ : “อยากให้ตั้งใจเรียนวิชานี้ดี ๆ ครับ เพราะรัฐธรรมนูญเองส่วนตัวผมมองว่าเป็นวิชาที่เป็นหัวใจของกฎหมายมหาชนในการศึกษาระดับปริญญาตรีนี้ ถ้าเราเข้าใจวิชานี้ดี จะทำให้เราต่อยอดในวิชามหาชนอื่น ๆ ได้ง่าย เช่น ในการเรียนกฎหมายปกครอง และวิธีพิจารณาคดีรัฐธรรมนูญและวิธีพิจารณาคดีปกครอง ตอนปี 3 และทำให้เราเข้าใจสถานการณ์การเมืองในดียิ่งขึ้นไป และขอให้น้อง ๆ โชคดีและเรียนกฎหมายรัฐธรรมนูญให้สนุกครับ”
?????
ภาพ วิริยะ
เรียบเรียง KK